Życie człowieka zawsze było związane z naturą i przez nią determinowane. Dopiero odkąd większość ludzi żyje w miastach zdaje się, że o tym zapominamy. Globalizacja umożliwiła też stały dostęp do pożywienia, więc w codziennym życiu zatracona została sezonowość i związane z tym okresy głodu, jakie pojawiały się na wsi. Poniżej pokażę, jak obraz natury i człowieka powiązany jest w Chłopach i w Panu Tadeuszu.
Reymont wpisał swoją powieść w cykl natury. Bohaterowie pracują i świętują zgodnie z porami roku. Wykonywana praca danego dnia zależna jest od pory roku i pogody, np. w jesieni mają miejsce wykopki i zasiew zboża na przyszły rok. Jest też czas na świętowanie. Nieprzypadkowo ślub Macieja Boryny i Jagny odbywa się w listopadzie – jest to czas, kiedy żniwa są już zebrane i nie ma dużo pracy w polu. Od przyrody zależna jest także ilość pożywienia – pod koniec zimy i na wiosnę jest go najmniej, dlatego najbardziej ubogiej warstwie w chłopach doskwiera wtedy głód, Hanka na przednówku mówi: „Wszędzie bieda, aż piszczy, zaś u komorników to już prosto głód”. Życie w zgodzie z rytmem natury u Reymonta wpisane jest w mityczny czas cykliczny, życia, narodzin, śmierci. Powiązanie człowieka z naturą jest też pokazane w sposób naturalistyczny poprzez opis prac w polu, trudów życia wiejskiego czy głodu, który doskwiera najbiedniejszym mieszkańcom wsi.
W Panu Tadeuszu została przedstawiona przede wszystkim cykliczność przyrody i życie w zgodzie z jej rytmem. Sędzia twierdzi, że:
„Pan świata wie, jak długo pracować potrzeba;
Słońce, jego robotnik, kiedy znidzie z nieba,
Czas i ziemianinowi ustępować z pola “.
Bliskość życia z naturą jest tutaj źródłem szczęścia i spokoju, świat człowieka zlewa się ze światem przyrody i stanowią jedność. Przyroda jest też miejscem polowań, które w epopei Mickiewicza nie tylko służą pozyskaniu jedzenia, ale przede wszystkim rozrywce – dla mnie stanowi to pewien zgrzyt w tym zespoleniu człowieka z naturą. Jeśli rytm pracy wynika z szacunku dla cyklu przyrody i samego człowieka, tak polowanie jest brakiem poszanowania dla współistnienia ludzi i natury.
Jak widać na powyższych przykładach ludzie i natura od dawna żyli we współistnieniu i zależności. Egzystencja ludzka zależała od pór roku, co wyraźnie widać w Chłopach, gdzie ukazano wiele wymiarów życia ludzkiego, natomiast w Panu Tadeuszu dostrzegam głównie zachwyt pięknem przyrody, zabrakło tu jednak zagrożeń, jakie z jej strony czekają na człowieka.
Tworząc wypowiedzi pisemne pamiętaj o zachowaniu kompozycji. Zacznij od wstępu, gdzie umieścisz temat wypowiedzi, tezę lub pytanie problemowe. Następnie w rozwinięciu posługując się argumentami i przykładami, rozwiń problem zawarty we wstępie. Zakończenie to miejsce na podsumowanie rozważań.