W sonecie Mikołaja Sępa Szarzyńskiego spotykają się dwa sposoby postrzegania człowieka. Z jednej strony poeta podkreśla wartość rozumu i refleksji nad własnym losem, co jest charakterystyczne dla renesansowego antropocentryzmu. Człowiek dostrzega swoje błędy, widzi ulotność dóbr doczesnych i potrafi ocenić swoje życie. Z drugiej strony utwór ujawnia barokowy pesymizm – życie okazuje się kruche i nietrwałe, a człowiek pozostaje bezradny wobec przemijania, śmierci i własnych namiętności. W tej perspektywie istnienie ludzkie jawi się jako nieustanna walka z grzechem, cierpieniem i czasem. Poeta łączy więc renesansową godność człowieka z barokowym poczuciem marności i niepewności, co tworzy przejmujący obraz ludzkiego losu.
1. Zwróć uwagę, że antropocentryzm przejawia się w ukazaniu człowieka jako istoty świadomej i refleksyjnej, która potrafi rozpoznawać błędy i myśleć o sensie życia.
2. Zauważ, że barokowe elementy widoczne są w obrazach przemijania, śmierci i nędzy, które uświadamiają kruchość ludzkiego istnienia.
3. Podkreśl, że dzięki połączeniu tych dwóch perspektyw poeta pokazuje dramatyczną kondycję człowieka – rozdartego między rozumem a bezsilnością wobec śmierci.
4. Dodaj, że właśnie to napięcie między renesansową wiarą w człowieka a barokowym lękiem przed przemijaniem stanowi istotę sonetu i jego przesłanie.