Zestaw ze sobą proces kolonialny w starożytności oraz w XIX-XX wieku.
W starożytności kolonie często stawały się największymi punktami handlowymi oraz całkiem nowymi, dobrze prosperującymi miastami. Dbano o ich bezpieczeństwo, utrzymywano z nimi dobre stosunki, szczególnie handlowało, oraz zachęcano ludzi do osiedlania się w nowych miejscach.
W XIX i XX wieku kolonie służyły mocarstwom głównie za źródła cennych surowców, minerałów itd. Państwa starały się wycisnąć z kolonii jak najwięcej, nie przejmując się rdzenną ludnością. Na porządku dziennym były gwałty, morderstwa oraz terror, w jakim żyli mieszkańcy terenów skolonizowanych.
Przyczyną XX-wiecznej dekolonizacji było powojenne osłabienie mocarstw posiadających zależne od siebie kolonie oraz przeciwstawianie się kolonializmowi ze strony dwóch supermocarstw – USA oraz ZSRR (sowieci szczególnie wspierali konflikty wyzwoleńcze na obszarach kolonialnych, uznając je za formę rewolucji).