W maju 1990 roku Polska przedstawiła formalny wniosek w sprawie stowarzyszenia ze Wspólnotami Europejskimi. Negocjacje trwały około roku i zakończyły się podpisaniem 16 grudnia 1991 roku Układu Europejskiego, ustanawiającego stowarzyszenie między RP a Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi. Formalny wniosek o członkostwo w Unii Polska złożyła w 1994 roku. W 1996 roku rozpoczął działalność Komitet Integracji Europejskiej, przygotowujący projekty zmian w prawie, które Polska musiała wprowadzić, aby spełnić wymagania stawiane przez UE państwom kandydującym. Negocjacje rozpoczęły się w marcu 1998 roku i trwały aż do grudnia 2002 roku. 16 kwietnia 2003 roku w Atenach podpisano traktat akcesyjny. W dniach 7-8 czerwca rozpoczęło się referendum akcesyjne, w którym Polacy w większości opowiedzieli się za alternatywą przystąpienia do Unii Europejskiej. Traktat wszedł w życie 1 maja 2004 roku, kiedy to Polska oficjalnie przystąpiła do UE.
Wyraz „akcesyjny” dotyczy przystąpienia państwa do umowy lub porozumienia zawartego wcześniej między innymi państwami.