Pani Morawska (Aa) x Pan Morawski (Aa)
Odpowiedź: Prawdopodobieństwo, że dziecko państwa Morawskich nie będzie chore na fenyloketonurię, wynosi 75%.
Fenyloketonuria to choroba genetyczna spowodowana mutacją alleli recesywnych autosomalnych, polegająca na zmianie w genie kodującym enzym przekształcający aminokwas – fenyloalaninę w tyrozynę. Na skutek tej mutacji dochodzi do upośledzenia umysłowego, opóźnienia rozwoju mowy i innych umiejętności. Leczenie choroby jest oparte na diecie z bardzo niską zawartością fenyloalaniny.
Krzyżówka genetyczna od nazwiska genetyka, który ją zaproponował jest nazywana również szachownicą Punnetta. Jest to specjalna tabela, którą stosuje się w celu analizy dziedziczenia danej cechy. Tabela ta pozwala na oszacowanie prawdopodobieństwa wystąpienia danej cechy u potomstwa. Pierwszym krokiem w sporządzeniu krzyżówki genetycznej jest określenie genotypu osobników rodzicielskich i wytwarzanych przez nich gamet. Następnie otrzymane gamety wpisuje się do szachownicy – od jednego z rodziców pionowo, a od drugiego poziomo. Aby ustalić genotyp potomstwa, należy wypełnić pozostałe pola allelami łączących się gamet. Na podstawie tak sporządzonej krzyżówki genetycznej można obliczyć prawdopodobieństwo wystąpienia poszczególnych układów gamet oraz fenotypów.