Proces formowania oddziałów polskich podporządkowanych Armii Czerwonej:
· ewakuacja armii Andersa w 1942 r.,
· zerwanie stosunków dyplomatycznych z Polską przez ZSRS w 1943 r.,
· plan stworzenia polskiego wojska podległego dowództwu Armii Czerwonej – realizacja rozpoczęta już w maju 1943 r.,
· pod szyldem Związku Patriotów Polskich zorganizowana zostaje 1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, której dowodzi Zygmunt Berling.
Tak zwani kościuszkowcy wzięli udział w bitwie pod Lenino, w której odegrali ważną rolę, jednak ponieśli również bardzo wysokie straty. Straty były konsekwencją braku doświadczenia żołnierzy oraz błędów sowieckiego dowództwa. Należy pamiętać, że armia formowała się już po ewakuacji armii Andersa, więc duża część materiału ma żołnierzy, zdążyła wyjechać do Iranu.