IX w. to okres panowania w Italii królów frankijskich, którzy uprzednio zainterweniowali przeciwko Longobardom w obronie papieża i utworzyli Państwo Kościelne. Terytoria te następnie objęli w panowanie Ottoni. Za ich rządów od X w. coraz wyraźniej zarysowała się rola dużych ośrodków miejskich i kupieckich, np. Genui, Pizy czy Wenecji. Południowa część Półwyspu była za to podzielona między Arabów i Normanów, którzy toczyli ze sobą boje o te terytoria.
Italia poprzez bycie miejscem rywalizacji politycznej w intensywny okres rozwoju kultury i nauki wejdzie dopiero w czasach późnego średniowiecza.