Na podstawie wybranych przykładów omów warunki, które decydują o tym, że akt mowy jest skuteczny.
Akt mowy jest skuteczny, jeśli spełnia następujące warunki:
– wypowiedź musi być zgodna z intencją wypowiadającego,
– powinien być stworzony odpowiedni kontekst,
– powinna być szczera,
– powinna być zgodna z konwencją językową.
Przykładem nieskutecznego aktu mowy jest fragment Cudzoziemki Marii Kuncewiczowej, gdzie Róża poznaje narzeczoną swojego syna. Jej intencja nie jest zgodna z wypowiedzią – chce zniechęcić dziewczynę, a zachowuje się wobec niej przesadnie uprzejmie. Tym samym nie zostaje spełniony warunek szczerości i stworzenia odpowiedniego kontekstu – dziewczyna nie czuje się komfortowo. Dystans tworzy także język Róży, przez który wywyższa się ona ponad przyszłą synową.
Możesz powołać się na własne przykłady. Analiza dotyczy fragmentu ze s. 91.
Ćwiczenie 3.
160