W tym zadaniu musisz podzielić utwór na części (opis wydarzeń; opis ich przyczyn; zarzuty wobec szlachty; ogólny apel; szczegółowe zalecenia; puenta). Do każdego fragmentu podaj odpowiadające im numery wersów i strof. Musisz także omówić treść poszczególnych części.
Części utworu:
– opis wydarzeń (strofy 2-4) (Najazd Turków na Polskę – porwanie kobiet, zawłaszczenie ziem i budowanie namiotów, korzystanie z dobrodziejstw kraju)
– opis ich przyczyn (strofa 5) (nikt nie bronił polskich granic)
– zarzuty wobec szlachty (strofa 6) (szlachta jest słaba, brakuje jej serca do walki)
– ogólny apel (strofa 7) (szlachta powinna zacząć przejmować się losem ojczyzny, bo Fortuna jest kapryśna i możemy przegrać)
– szczegółowe zalecenia (strofa 8-11) (szlachta powinna zebrać samodzielnie pieniądze na zapłatę za wojsko/najemników, by obronić polskie ziemie)
– puenta (strofa 12) (wbrew temu, co twierdzi przysłowie, Polak jest głupi zarówno przed, jak i po szkodzie)
Do rozwiązania zadania musisz uważnie przeczytać tekst zamieszczony przed zadaniami. Zwróć uwagę na rozbudowaną strukturę pieśni. Kochanowski na początku wprowadza odbiorców do pieśni (opis wydarzeń i ich przyczyn), dopiero wtedy kieruje wobec szlachty zarzuty i obwinia ich za to, co się stało. Następnie wprowadza ogólny apel pod kierunkiem szlachty, po czym wymienia szczegółowe zalecenia (jakie kroki należy poczynić w celu ochrony ojczyzny). Po całym opisie Kochanowski puentuje cały utwór tym samym go kończąc.