Europejski Rzecznik Praw Człowieka pełni funkcję organu pomocniczego Unii Europejskiej. Jego wyboru na pięcioletnią kadencję, z możliwością jednej reelekcji, dokonuje Parlament Europejski. Do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich mogą być kierowane skargi od osób fizycznych, które mieszkają na terytorium Unii Europejskiej, oraz od osób prawnych, których siedziba znajduje się w jednym z państw członkowskich UE. Skargi te mogą dotyczyć różnych działań organów unijnych, takich jak nadużycie władzy, niesprawiedliwe traktowanie lub odmowa udzielenia informacji.
Uprawnienia Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich obejmują informowanie odpowiedniej instytucji Unii Europejskiej o wykrytych nieprawidłowościach w odpowiedzi na otrzymaną skargę. W przypadku braku rozwiązania problemu przez daną instytucję unijną Rzecznik ma prawo wydać konkretne zalecenia tej instytucji w celu naprawienia sytuacji. W sytuacji, gdy zaskarżony organ nie reaguje na zalecenia Rzecznika, ten może wystąpić do Parlamentu Europejskiego z wnioskiem o podjęcie działań w danej sprawie.
Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich jest instytucją pomocniczą Unii Europejskiej, która działa na rzecz ochrony praw obywateli UE. Rzecznik Praw Obywatelskich zajmuje się dochodzeniem skarg dotyczących naruszeń praw obywateli w ramach działań instytucji i organów UE. Rzecznik stara się mediacją i rozwiązywaniem konfliktów między obywatelami a instytucjami UE oraz promuje przejrzystość i uczciwość w działaniach administracji unijnej.