Powstanie i działanie akademii krakowskiej umożliwiło kształcenie lokalnej warstwy urzędniczej i elity intelektualnej, która była niezbędna do sprawnego zarządzania państwem.
Powstanie akademii krakowskiej było ukoronowaniem rosnącej pozycji Polski w czasach Kazimierza Wielkiego. Dodatkowo był to pierwszy uniwersytet na ziemiach polskich i drugi w Europie Środkowo-Wschodniej. Jego znaczenie wzrosło zwłaszcza w XV w., kiedy to – wobec spadku znaczenia uniwersytetu Karola w Pradze – Kraków stał się najważniejszym ośrodkiem akademickim w tej części kontynentu.