Prawa szlachty: udział w obradach sejmiku ziemskiego, akceptacja decyzji króla dotyczących zwołania armii i nakładania podatków, sprawowanie wyższych urzędów kościelnych i państwowych.
Obowiązki szlachty: udział w pospolitym ruszeniu.
Prawa szlachty wynikały z licznych przywilejów. Ich ceną był obowiązek ochrony państwa, czyli udział w pospolitym ruszeniu. Pospolite ruszenie to polska armia składająca się ze szlachty.