W 1942 r. front wschodni zaczął się zmieniać. Armia niemiecka z powodu zmian pogodowych i słabego zaopatrzenia z Niemiec zostawała odpierana przez siły ZSRR. Rozproszenie armii niemieckiej 5 tys. km froncie okazało się błędem, gdyż zabrakło rezerw w głównych natarciach. Z kolei niewykorzystanie nastrojów antystalinowskich, zamiast tego zastosowanie terroru zbliżonego do już istniejącego – masowe zbrodnie i mordy na miejscowej ludności – spowodowało odwet ludności cywilnej.
Wojna na forcie wschodnim przestała być walka Stalina i Hitlera ludność, która straciła bliskich z powodu agresji i terroru nazistowskiego, walczyła za rodzinę i swoje życie, nie za ZSRR.