Z perspektywy historycznej upadek powstania to czas klęski, jednak z perspektywy biograficznej to moment, w którym ludzie zdają sobie sprawę z łączenia się czasu okrutnego z pięknym. W ten sposób dojrzewają, rozumiejąc, że życie to nieustanne łączenie się antagonistycznych emocji.
Zauważ, że w tekście wyraźnie zaznaczone są opozycyjne wartości emocjonalne, które towarzyszyły Elizie Orzeszkowej w trakcie czasów powstańczych.