Możliwe formy współuczestniczenia (partycypacji) w życiu gminy:
· korzystanie z biernego i czynnego prawa wyborczego w wyborach samorządowych,
· udział w wydarzeniach kulturalnych i współtworzenie życia kulturalnego gminy,
· korzystanie z dotacji gminnych,
· głosowanie w budżetach obywatelskich.
Partycypacja to w dosłownym znaczeniu uczestnictwo. Istnieje szereg instrumentów zapewniających partycypację w życiu społeczności lokalnych oraz w życiu całego kraju. Budżet gminy pochodzi z dotacji oraz własnych źródeł. Budżet jest podstawowym instrumentem zarządzania finansami gminy. Gmina planuje dzięki niemu, jak dysponować dostępnymi środkami finansowymi. Budżet gminy – sposób jego pozyskiwania oraz wydatkowania – reguluje m.in. Ustawa o finansach publicznych.