stan wojenny – art. 229 Konstytucji RP, art. 231 Konstytucji RP
– Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministrów może wprowadzić stan wojenny na części albo na całym terytorium państwa.
stan wyjątkowy – art. 230 Konstytucji RP, art. 231 Konstytucji RP
– Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministrów może wprowadzić, na czas oznaczony, nie dłuższy niż 90 dni, stan wyjątkowy na części albo na całym terytorium państwa,
– przedłużenie stanu wyjątkowego może nastąpić tylko raz, za zgodą Sejmu i na czas nie dłuższy niż 60 dni,
– Prezydent Rzeczypospolitej przedstawia Sejmowi Rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wojennego lub wyjątkowego w ciągu 48 godzin od podpisania rozporządzenia; Sejm niezwłocznie (czyli jak najszybciej) rozpatruje rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej,
– Sejm może uchylić rozporządzenie bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
stan klęski żywiołowej – art.232 Konstytucji RP
– Rada Ministrów może wprowadzić na czas oznaczony, nie dłuższy niż 30 dni, stan klęski żywiołowej na części albo na całym terytorium państwa,
– przedłużenie stanu klęski żywiołowej może nastąpić za zgodą Sejmu (bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów)
Według XI rozdziału Konstytucji RP mogą zostać wprowadzone 3 rodzaje stanów nadzwyczajnych: stan wojenny, stan wyjątkowy, stan klęski żywiołowej.