Dzięki pracy mięśni mimicznych możemy mrugać, otwierać i zamykać usta, żuć pokarm, wytwarzać dźwięk (np.: mówić, gwizdać i śpiewać), a także możemy wyrażać emocje.
Mięśnie mimiczne podczas skurczu napinają skórę twarzy, dzięki czemu zmieniają jej kształt oraz wygląd. Natomiast gdy się rozkurczają, dzięki swej sprężystości skóra wraca do poprzedniego stanu. Dzięki pracy mięśni mimicznych możliwe są takie ruchy i czynności jak: mruganie, przesuwanie, zamykanie i otwieranie szpary ust, ruchy policzków (np. podczas żucia), wytwarzanie dźwięków (np. mówienie, gwizdanie i śpiew). Mięśnie mimiczne u poszczególnych osób mogą być rozwinięte w różnym stopniu. Na przykład możemy spotkać osoby z bogatą mimiką twarzy i takie które potrafią podnosić jedną brew, ale możemy również spotkać osoby, które praktycznie nie wyrażają mimiką swoich emocji.