1. Budowa chemiczna:
· Węglowodory alifatyczne mogą być nasycone (alkany- tylko wiązania pojedyncze) lub nienasycone (alkeny, alkiny – zawierają wiązania podwójne lub potrójne). Mają łańcuch prosty, rozgałęziony lub pierścieniowy niearomatyczny.
· Węglowodory aromatyczne zawierają pierścień aromatyczny (najczęściej benzenowy) z charakterystycznym układem sprzężonych wiązań podwójnych, który powoduje delokalizację elektronów π w pierścieniu.
2. Stabilność:
· Alifatyczne – mniej stabilne, szczególnie w przypadku wiązań podwójnych i potrójnych; łatwiej ulegają reakcjom addycji i spalania.
· Aromatyczne – bardzo stabilne dzięki aromatyczności pierścienia, co utrudnia reakcje addycji; typowe są reakcje substytucji.
3. Właściwości chemiczne:
· Alifatyczne nasycone (alkany) – mało reaktywne, reagują głównie przy spalaniu lub halogenowaniu w świetle UV.
· Alifatyczne nienasycone (alkeny, alkiny) – reagują łatwo w reakcjach addycji (np. z halogenami, wodorem).
· Aromatyczne – reagują głównie w reakcjach substytucji elektrofilowej, zachowując stabilność pierścienia; spalają się z charakterystycznym zapachem i tworzeniem sadzy przy niepełnym spalaniu.
4. Właściwości fizyczne:
· Alifatyczne – nasycone są zwykle gazami lub cieczami o niższych temperaturach wrzenia; nienasycone mają nieco wyższe temperatury wrzenia niż odpowiadające im alkanów.
· Aromatyczne – zwykle ciecze lub ciała stałe o wyższych temperaturach wrzenia niż alifatyczne o tej samej liczbie atomów węgla; niepolarne, słabo rozpuszczalne w wodzie, dobrze rozpuszczalne w rozpuszczalnikach organicznych.