Różnica między rozwojem prostym a rozwojem złożonym polega na zakresie zmian morfologicznych i etapach rozwojowych, przez które przechodzi organizm w trakcie swojego cyklu życiowego. Rozwój prosty jest charakterystyczny dla organizmów, które zachowują podobną strukturę przez większość swojego życia, podczas gdy rozwój złożony obejmuje serię etapów rozwojowych, zwykle z fazą larwalną i przeobrażeniem, prowadzących do postaci dorosłej.
Ø Rozwój prosty, znany również jako rozmnażanie bezpośrednie, charakteryzuje się tym, że w czasie rozwoju organizm potomny przechodzi jedynie niewielkie zmiany rozwojowe, przez co jest bardzo podobny do organizmu rodzicielskiego oraz prowadzi podobny tryb życia.
Ø Z kolei rozwój złożony, znany również jako rozmnażanie pośrednie, obejmuje serię etapów rozwojowych, w których organizm przechodzi przez różne formy morfologiczne. W trakcie rozwoju złożonego organizm przechodzi przez etapy larwalne lub młodociane, które różnią się od postaci dorosłej. Przeobrażenie, czyli metamorfoza, jest charakterystyczną cechą rozwoju złożonego. W przypadku niektórych organizmów charakteryzujących się rozwojem złożonym zmiana etapów rozwoju może być związana ze zmianą środowiska życia, a w przypadku pasożytów – zmianą żywiciela. Tego typu rozwój jest charakterystyczny dla owadów, płazów bezogonowych i niektórych gatunków ryb.