Przyczyn sukcesu rzymskiej ekspansji należy doszukiwać się w ewolucji armii, która przyjmowała najlepsze elementy taktyki ludów ościennych. W jej wyniku rzymskie legiony stały się najlepszym wojskiem w ówczesnym świecie, lepszym nawet od osławionej macedońskiej falangi.
Reforma armii, która doprowadziła do powstania legionów stosujących w walce szyk manipularny dawała Rzymianom przewagę nad ich potencjalnymi przeciwnikami. Dodatkowo mieszkańcy grodu nad Tybrem wykazywali się niezwykłymi zdolnościami adaptacyjnymi, przywłaszczając sobie osiągnięcia innych ludów.