W powiedzeniu tym prawdopodobnie chodziło o fakt, że mieszczanie cieszyli się dużą wolnością w ówczesnym społeczeństwie. Kiedy poddany uciekł do miasta, miał szansę stać się po określonym czasie człowiekiem wolnym. Prawdopodobnie dlatego zaczęto mówić, że miejskie powietrze daje wolność.
Mieszczanie cieszyli się dużą niezależnością w porównaniu do chłopów. Z tego powodu wielu z nich decydowało się na ucieczkę do miasta.