Przyczyny: posiadanie przez Krzywoustego wielu synów i chęć uniknięcia walk pomiędzy nimi. Doprowadziło to do podziału państwa pomiędzy synów władcy, które pogłębiło się po śmierci Leszka Białego i wojnach sukcesyjnych, co doprowadziło do rozpadu państwa na niezależne od siebie księstwa. Każdy książę pragnął zachować dla siebie swoją dzielnicę i przekazać ją swoim synom. Dodatkowo w interesie możnowładców, robiących kariery na dworach książęcych, nie leżało utworzenie jednego dworu monarszego.
Skutki: odpadnięcie od Polski części ziem (Pomorza Gdańskiego, ziemi lubuskiej i ziemi chełmińskiej), osłabienie państwa (Po dekadach walk Polska była zdewastowana, Pojawili się nowi potężni sąsiedzi tacy jak zakon krzyżacki i Litwa), chaos prawny i monetarny (każdy książę ustanawiał własne prawa i walutę), ale też rozwój kultury, zakładanie nowych miast i wsi w obrębie danego księstwa oraz rozkwit licznych dworów książęcych.
Trwające ponad 180 lat rozbicie dzielnicowe to okres kształtowania się odrębności regionalnej i kulturowej Polaków. Był to czas obfitujący w niezwykle ważne dla naszego państwa wydarzenia, który doprowadził jednak do rozbicia niegdyś silnego kraju.