Przyczyny:
· branka do armii rosyjskiej, przeprowadzona niespodziewanie w Królestwie Polskim w połowie stycznia;
· nasilający się rosyjski ucisk narodowy na Polaków;
· krwawe tłumienie manifestacji narodu polskiego przez wojska Imperium Rosyjskiego;
· nadzieje młodego pokolenia Polaków na odzyskanie niepodległości, podsycane sukcesami Włochów w walce o zjednoczenie kraju;
· porażka Rosjan w wojnie krymskiej, toczonej z Imperium Osmańskim;
Skutki:
· straty polskie, oscylujące wokół 10–20 tys. powstańców, wśród których było wielu młodych ludzi;
· represje ze strony Imperium Rosyjskiego w odwecie za bunt przeciwko władzy cara;
· nasilenie się rusyfikacji na terenach Królestwa Polskiego;
· całkowite zniesienie autonomii Królestwa Polskiego;
· masowe aresztowania, morderstwa oraz zsyłki na Syberię;
· prześladowania weteranów powstania oraz mordowanie dowódców (m.in. dyktatora powstania styczniowego – Romualda Traugutta);
