Ruch oporu istniał niemal w każdym okupowanym państwie. Różnił się jednak zasięgiem i rozmiarem. Walka podziemna na największą skalę była prowadzona w Polsce i Jugosławii. Na terenie Rosji, na Ukrainie, Białorusi istniała działalność partyzancka. Tam, gdzie okupanci prowadzili łagodniejszą politykę np.: w Danii, Luksemburgu, Czechach konspiracja narodziła się stosunkowo późno.
Ruch oporu przybierał różne formy:
· działalność wywiadowcza,
· wydawanie prasy podziemnej,
· kolportaż informacji.
W większości krajów funkcjonował komunistyczny ruch oporu. Przystąpił do walki z Niemcami po ataku III Rzeszy na ZSRS w 1941 r. Stalinowi zależało, by jak najwcześniej na zaplecze frontu wschodniego wprowadzić oddziały partyzanckie. Ich celem było atakowanie Niemców i niszczenie ich dostaw zbrojnych.