Dążenia Wazów do odzyskania władzy w Szwecji miały znaczący wpływ na ich politykę wewnętrzną. Chęć stworzenia monarchii absolutnej podyktowany był dążeniami do zbrojnego uderzenia na Szwecję, a to bez przejęcia pełni władzy było niemożliwe albo co najmniej bardzo trudne. Szlachta jednak nie akceptowała tych planów i zbrojnie się temu sprzeciwiała.
Władysław IV Waza (1595-1648) był królem Polski w latach 1632-1648. Jego polityka wyznaniowa różniła się od polityki Zygmunta III. Władysław IV dążył do tolerancji religijnej i równouprawnienia różnych wyznań w kraju. Władysław IV popierał mieszane małżeństwa między katolikami a przedstawicielami innych wyznań, w celu zbliżenia różnych grup religijnych i zwiększenia tolerancji.
Zygmunt III Waza starał się odzyskać tron Szwecji, a w tym celu potrzebował nieograniczonej władzy. Sejm nie wydałby zgody na bardzo kosztowną wojną ze Szwecją, ponieważ jej charakter ciągnął za sobą zbudowanie gigantycznej floty wojennej, zwiększenia liczebności armii i skierowanie większości finansów na sektor wojskowy. Jezuici mieli mu w tym pomóc, dlatego Zygmunt III popierał ich kontrreformacyjne działania.