Przekształcenie prawosławnej cerkwi w Moskwie na patriarchat było zagrożeniem. Cerkiew była podporządkowana carom, a ci za jej pomocą mogli ingerować w sprawy Rzeczpospolitej. Skutkiem było powstanie kościoła grekokatolickiego zwanego też unickim.
Kontrola Watykanu nad prawosławnymi była czymś, o czym Kościół katolicki marzył od czasów Wielkiej Schizmy Wschodniej. Stało się to możliwe dopiero w XVII wieku.