Wojny toczone przez Rzeczpospolitą w XVII wieku zwłaszcza w latach 1648-1667 były bardzo niszczycielskie i destrukcyjne dla państwa, Wyludniło się wiele wsi i miast. Na zniszczonych terytoriach kulała gospodarka – spadł m.in. odsetek plonów zbóż. Po wojnach długo w kraju panował także kryzys gospodarczy.
Szczególnie dotkliwe były wojny ze Szwedami. Szwedzi byli protestantami i wyznawali zasadę prostoty świątyń. Grabili więc kościoły, klasztory, ale też dwory i zamki oraz pałace magnackie, które stawiły opór Szwedom. Przykładem jest Zamek Krzyżtopór, który słynął ze swojego piękna i przepychu – został ograbiony ze Szwedów.