W trakcie oświecenia w myśli politycznej doszło do zasadniczej rewolucji – popularne stały się koncepcje poruszające problem wolności jednostki i praw obywatelskich. Zgodnie z teorią umowy społecznej nie tylko władza pochodziła od zgody społeczeństwa, ale też władca nie mógł złamać ustalonych zasad i występować przeciwko własnemu ludowi.
W oświeceniu niejednokrotnie aprobowano tzw. oświecony absolutyzm – sprzeciwiano się jednak absolutyzmowi dążącemu do nieograniczonej władzy, który nie ma na uwadze dobra ludności.