Propagowany przez oświeceniowych filozofów model władcy opierał się na monarsze, który skupiał w sobie pełnię władzy, lecz nie miał wykorzystywać jej do bycia nieograniczonym tyranem, lecz raczej sługą swojego narodu. W swoich działaniach miał kierować się dobrobytem swoich poddanych – wykształcony Fryderyk II, wrażliwy sztukę i filozofię, prowadził w Prusach politykę przychylną oświacie ludności, poszerzenia potęgi państwa i wzmacniania gospodarki.
Fryderyk II, zwany Wielkim, jest nazywany wzorem oświeceniowego władcy.