Przyczyny:
· szybki wzrost demograficzny w Europie,
· ekspansja Turków Seldżuckich na Bliskim Wschodzie.
· dążenie do rozszerzenia obszarów znajdujących się pod władzą chrześcijańską.
Skutki:
· rozwój handlu śródziemnomorskiego,
· wzrost niechęci Bizantyjczyków do łacinników,
· powstanie zakonów rycerskich.
