Przykładem personifikacji jest wyobrażenie Osmętnicy „zadumy polnej” – ta zaduma, krocząc przez krajobraz zaraża go niesionym przez siebie smutkiem, niczym gospodarz „sieje smutek”. Upersonifikowana zostaje także rzeka, w której „coś w niej wzdycha, coś zawodzi, / coś się w niej skarży, coś tak żali”. Personifikacje służą pokazaniu, że cała przyroda jest odbiciem stanu duszy człowieka.
Psychizacja krajobrazu to zabieg, w którym to, co dzieje się w przyrodzie, odpowiada nastrojowi podmiotu lirycznego, krajobraz opisywany w utworze staje się odzwierciedleniem duszy.