Głównym celem polityki wewnętrznej Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta było wzmocnienie władzy królewskiej przez ograniczanie wpływów i udziału w życiu politycznym szlachty oraz zmniejszanie znaczenia grup wchodzących w skład sejmu. Aby to osiągnąć, gromadzili wokół siebie stronników, zwłaszcza możnowładców, którzy, dzięki nadanym królewszczyznom i urzędom państwowym, wspierali politykę królewską. Poza tym władcy dążyli do zapewniania dochodów królewskiemu skarbowi, niezależnie od uchwalanych przez sejm podatków i koronacji Zygmunta Augusta, za życia Zygmunta Starego.
Zygmunt Stary był królem Polski w latach 1506 – 1548. Syn Kazimierza Jagiellończyka. Został uznany za jednego z najwybitniejszych władców Rzeczpospolitej. Podczas jego panowania kraj osiągnął szczyt rozwoju gospodarczego, władca rozwinął handel i rzemiosło, rozbudował armię, ulepszył finanse państwa, dzięki niemu rozwinęła się sztuka i architektura.
Zygmunt August, syn Zygmunta Starego i Bony Sforzy, władał Polską od 1548 r. do swojej śmierci w 1572 r. Od 1550 r. sprawował władzę jako wielki książę litewski. Rządził spokojnie i stabilne, dbając o równowagę między stanami, przeprowadzając reformy administracyjne i sądownicze oraz inwestując w kulturę i sztukę. W wyniku małżeństw politycznych umacniał pozycję Rzeczpospolitej na arenie międzynarodowej.