Gomułka objął przywództwo w PZPR w wyniku protestów społecznych i politycznych nazywanych odwilżą październikową. Od razu rozpoczął odejście od stalinizmu i przeprowadzono amnestię, a niektóre ofiary represji zostały zrehabilitowane. Głównym elementem jego polityki było pokazanie socjalizmu z ludzką twarzą, czyli prowadzenia polityki słuchającej potrzeb obywateli. Nastąpiła także odwilż kulturalna, podczas której zdjęto kajdany bardzo surowej cenzury. Z czasem polityk skłaniał się ku polityce bardziej konserwatywnej, a pod wpływem strajków robotników nadmorskich w 1970 r. zrezygnował ze stanowiska.
Wybór Gomułki zaniepokoił władze w ZSRR, ponieważ obawiano się antykomunistycznych zapędów polityka, lecz gdy sam Chruszczow odwiedził Polskę, Gomułka wyjaśnił mu, że nie ma zamiaru odchodzić od wartości socjalistycznych.