W Trenach Jan Kochanowski przechodzi od pozytywnego i pełnego optymizmu podejścia do świata, które widoczne jest w jego wcześniejszej twórczości, do bardziej filozoficznego i refleksyjnego nastawienia. W Trenach pojawiają się motywy śmierci i zmiany stanowiące odbicie ludzkich trosk i lęków związanych z niepewną przyszłością.
Uważam, że mimo wszystko poeta pozostaje wciąż renesansowym humanistą, ponieważ nadal wierzy w człowieka i jego rozwój, ale jest świadomy ograniczeń i słabości ludzkich istnień. W Trenach Kochanowski pogłębia swoje przemyślenia filozoficzne i dostrzega, że świat nieustannie się zmienia i ludzie nie są „panami swojego losu”, a kierują nimi czynniki zewnętrzne, takie jak na przykład śmierć czy przemijanie.
Kochanowski w Trenach ukazuje podejście bardziej dojrzałe i skomplikowane, ale jego podstawowe wartości, m.in. wiara w Boga, pozostają niezachwiane.
Jan Kochanowski (ok. 1530 – 1584) to wybitny polski poeta i tłumacz żyjący w okresie renesansu, który w znaczący sposób przyczynił się do rozwoju polskiego języka literackiego. W swojej twórczości inspirował się antykiem, tradycją chrześcijańską i ludową. Pisał pieśni, treny, psalmy, sonety i formy dramatyczne. Na jego pamiątkę zostało ustanowione Muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolesie.
Treny są przede wszystkim: jednym z najbardziej kunsztownych cyklów w polskiej kulturze literackiej, świadectwem miłości ojca to dziecka, obrazem rodzinnego życia, odzwierciedleniem kryzysu egzystencjalnego poety. Kochanowski opisany jest w tym utworze jako ojciec kochający, tęskniący za dzieckiem, natomiast Urszulka jako wdzięczne, wesołe dziecko.