Motyw snu w Trenie XIX ma charakter bardzo symboliczny. Jest alegorią świata i tajników życia. Ma przypominać o przemijaniu i duchach przeszłości. Jest niejako proroctwem i wyrocznią. Ma wymiar symboliczny. Ten utwór znalazł się na końcu cyklu, ponieważ jest jego puentą. Daje Kochanowskiemu nadzieje, że może Urszulka przyjdzie do niego w snach.
Jan Kochanowski (ok. 1530 – 1584) to wybitny polski poeta i tłumacz żyjący w okresie renesansu, który w znaczący sposób przyczynił się do rozwoju polskiego języka literackiego. W swojej twórczości inspirował się antykiem, tradycją chrześcijańską i ludową. Pisał pieśni, treny, psalmy, sonety i formy dramatyczne. Na jego pamiątkę zostało ustanowione Muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolesie.
Treny są przede wszystkim: jednym z najbardziej kunsztownych cyklów w polskiej kulturze literackiej, świadectwem miłości ojca to dziecka, obrazem rodzinnego życia, odzwierciedleniem kryzysu egzystencjalnego poety. Kochanowski opisany jest w tym utworze jako ojciec kochający, tęskniący za dzieckiem, natomiast Urszulka jako wdzięczne, wesołe dziecko. W Trenie XIX został poruszony popularny w literaturze i sztuce wątek oniryzmu – czyli nawiązywanie do marzeń sennych, ich interpretacji czy opisu rzeczywistości na ich kształt.