Początkowo nastrój wydaje się ciepły: pali się ognisko, wydając wesołe trzaski. Jednak w scenę ten wkrada się mrok, niepokój, lęk wzmagają odgłosy dochodzące z ciemnego lasu. Wrażenie narastającego niepokoju zostało wywołane przez kontrast ogniska z ciemnym lasem.
Stefan Żeromski (1864–1925) wychował się w zubożałej rodzinie szlacheckiej, więc w młodości miał okazję obserwować życie ziemiaństwa i chłopów – było to jednym z czynników, które sprawiły, że działał później społecznie. Podobnie jego literatura była emocjonalnie i społecznie zaangażowana.
Kluczową postacią opowiadania Echa leśne jest Jan Rozłucki, który zginął z rąk żołnierzy rosyjskich podczas powstania styczniowego. Istotnym faktem jest, że Rozłucki pochodził ze zrusyfikowanej rodziny, ale powrócił do polskich korzeni.