W tym zadaniu musisz omówić motyw gór w poezji i malarstwie z czasów Młodej Polski. W tym celu porównaj dwa utwory o tej tematyce i zwróć sposób na symboliczne znaczenie gór.
Porównanie Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach Kasprowicza i obrazu Czarny staw – kurniawa Witkiewicza:
W obu utworach góry są przedstawione jako piękne, lecz niebezpieczne. Jest to widoczne zwłaszcza na obrazie, który przedstawia Tatry podczas kurniawy, czyli zamieci śnieżnej. Uderzający o staw wiatr i zasypujący skały śnieg podkreślają niebezpieczne piękno krajobrazu.
Krajobraz górski w obu utworach budzi w odbiorcy poczucie niepokoju i grozy, Na obrazie wynika to z dużej dynamiki szalejącego wiatru i śniegu, a w wierszu z zastosowanych epitetów i nagromadzenia czasowników takich jak: piętrzy, ciska.
Podmiot liryczny w sonecie przyjmuje inną perspektywę niż malarz. Podczas gdy obraz przedstawia krajobraz z pewnego oddalenia, pozbawiony roślinności, w wierszu punkt ciężkości opiera się na niepozornym krzaku róży. Wynika to z odmiennych założeń obu utworów. Podczas gdy Witkiewicz, mimo romantyzacji krajobrazu, skupia się na wiernym przedstawieniu piękna gór, to Kasprowicz wykorzystuje ten pejzaż, aby snuć refleksję nad naturą ludzką oraz kruchością i przemijalnością świata. Dlatego skupia się na krzaku róży, który może symbolizować życie ludzkie i zestawia go z próchniejącą limbą, przypominającą czytelnikowi o rychłej śmierci.
Symbolizm to nurt w sztuce, którego głównym założeniem było przekonanie o ukrytej naturze świata. Dlatego jego elementom nadawano różnorodne znaczenia. W epoce Młodej Polski artyści często nadawali symboliczne znaczenie krajobrazom górskim.
Zadanie zagadnienie 9.
141Ćwiczenie ćwiczenie 5.
158