W tym zadaniu musisz przypomnieć sobie, jak relację Boga z człowiekiem przedstawiał Jan Kochanowski w swoim utworze „Czego chcesz od nas, Panie…” Porównaj tę wizję z koncepcją Kasprowicza i wskaż, jakie są różnice.
Podmiot mówiący w utworze Jana Kochanowskiego swoimi słowami wyraża przede wszystkim wdzięczność wobec Boga. Jest zdumiony, jak ogromne dar – stworzenie świata – Stwórca podarował ludzkości, nie oczekując nic w zamian. Chwali imię Boga i prosi jedynie o to, aby pozwolił ludziom cieszyć się z jego daru – życia, jak najdłużej. Jest to koncepcja skrajnie odmienna od tej, którą w hymnie Dies irae prezentuje Kasprowicz. W tym utworze podmiot liryczny – biblijny Adam – jest przede wszystkim pełen gniewu na Boga. Życia na ziemi nie postrzega jako daru, lecz jako karę, przerastającą swoim okrucieństwem wszelkie winyczłowieka. Obwinia Boga za obojętność, za bezrefleksyjne, ślepe wręcz sądzenie i odległą obserwację zmagań człowieka.
Różnica w postrzeganiu relacji Bóg – człowiek w obu utworach jest z pewnością związana z epokami, w których tworzyli artyści. Jan Kochanowski to pisarz epoki renesansu, epoki pełnej optymizmu i wiary w człowieka. Człowiek i świat stają się w tym czasie dziełami Boga, pełnymi piękna i potencjału. Podmiot liryczny jest wdzięczny Bogu, ponieważ życie na ziemi postrzega jako piękny i owocny dar. Tymczasem w epoce Młodej Polski życie postrzegano jako pasmo cierpień – toteż Bóg, który skazał człowieka na nie, mógł jawić się jako okrutny oprawca.
Jan Kochanowski to artysta epoki renesansu. Była to epoka charakteryzująca się optymizmem, wiarą w człowieka i jego możliwości.
Zadanie zagadnienie 9.
141Ćwiczenie ćwiczenie 5.
158