W tym zadaniu przeanalizuj drogę twórczą w młodopolskiej poezji Jana Kasprowicza i Leopolda Staffa. Zwróć uwagę na to, co łączy i dzieli wymienionych twórców pod względem ich ewolucji twórczej. Następnie napisz wypowiedź pisemną – szkic interpretacyjny. Temat pracy sformułuj samodzielnie.
Niestety nie możemy pomóc Ci w rozwiązaniu tego zadania. Zależy nam, abyś samodzielnie pisała/pisał formy wypowiedzi. Dzięki takiej postawie łatwiej będzie Ci w czasie egzaminu. Mamy nadzieję, że dasz sobie radę. Postaraj się podążać za treścią polecenia. Podpowiedzi znajdziesz także w wyjaśnieniu napisanym przez Eksperta do spraw języka polskiego.
Przykładowy temat: Ewolucja artystyczna wśród młodopolskich poetów na przykładzie Leopolda Staffa oraz Jana Kasprowicza.
WSTĘP
(akapit 1.) - w tym akapicie sformułuj tezę interpretacyjną, uwzględniającą treść polecenia. Zanim stworzysz tezę, przygotuj argumenty, którymi chcesz się posłużyć.
ROZWINIĘCIE
(akapit2.) –w tym akapicie przeanalizuj do tej pory poznane utwory Leopolda Staffa. Zwróć uwagę, jaki światopogląd się w nich kształtuje? Jakie emocje, uczucia wyraża autor wobec życia? Jaką postawę reprezentuje? Napisz, do czego się odwoływał, skąd czerpał inspiracje twórcze.
(akapit3.) - w tym akapicie przeanalizuj do tej pory poznane utwory Jana Kasprowicza. Zwróć uwagę, jaki światopogląd się w nich kształtuje? Jakie emocje, uczucia wyraża autor wobec życia? Jaką postawę reprezentuje? Napisz, do czego się odwoływał, skąd czerpał inspiracje twórcze.
(akapit 4.) - w tym akapicie odwołaj się do przynajmniej 2 kontekstów, na przykład: innego utworu, kontekstu historycznego, kontekstu biograficznego.
ZAKOŃCZENIE
(akapit5.) - w tym akapicie powtórz innymi słowami tezę interpretacyjną oraz odnieś się krótko do swoich najważniejszych argumentów.
| Kryterium oceny | Omówienie | Punktacja |
| Koncepcja porównania utworów | Ewolucja światopoglądowa nie jest udziałem jedynie bohaterów literackich. Pojawia się również w twórczości samych artystów. Przykład stanowi droga artystyczna młodopolskich poetów, Jana Kasprowicza oraz Leopolda Staffa. | 9 – określenie problemu zgodne z tekstem i pełne6 – określenie problemu zgodne z tekstem, ale niepełne3 – określenie problemu częściowo zgodne z tekstem0 – brak określenia problemu lub problem niezgodny z tekstem. |
| Uzasadnienie tezy interpretacyjnej | Leopold Staff – dekadenckie nastroje, ulega prądom epoki, dotyka go poczucie pustki egzystencjalnej, wyraźnie wybrzmiewa ono w utworze Deszcz jesienny, następnie przychodzifascynacja koncepcją nadczłowieka, teorią mocy (Kowal) po zainteresowanie filozofią franciszkańską, zachwyt tym, co nas otacza, optymistyczny stosunek do życia, dążenie do zachowania harmonii i spokoju w życiu (Ogród przedziwny) oraz odwoływanie się do antycznych filozofii – epikureizm, stoicyzm, wewnętrzny spokój wobec szczęśliwych i przykrych doświadczeń życia (Przedśpiew), Curriculum vitae – akceptacja własnego losu, pogodzenie się z przeszłością, afirmacja życia.Jan Kasprowicz – ulega dekadenckim nastrojom, czego wyrazem jest Hymn Dies irae – bluźnierczy monolog, skierowany wobec Boga, ukazuje bezradność, niemoc podmiotu lirycznego wobec okrutnej rzeczywistości, niewolnej od cierpienia. Sonety z chałupy – podmiot liryczny poddaje krytyce warstwę chłopską, opisuje realizm życia na wsi, widoczna przemiana następuje w kolejnych utworach.Hymn Świętego Franciszka z Asyżu – stanowi pieśń dziękczynną, głosi umiłowanie świata stwórcy, wyraża akceptacje własnego losu.Księga ubogich – zachwyt naturą, szukanie ukojenia dl duszy w przyrodzie, utwór należy do liryki tatrzańskiej. Księga ubogich oraz Hymn Świętego Franciszka z Asyżu stanowią przykład przyjęcia postawy franciszkańskiej. | 12 – uzasadnienie trafne, pogłębione8 – uzasadnienie trafne, ale niepogłębione4 – uzasadnienie częściowo trafne0 – brak trafnych argumentów uzasadniających, interpretację porównawczą. |
| Poprawność rzeczowa | -Kontekst historyczny – Młoda Polska, prądy epoki wpływają na światopogląd artystów, szczególnie modne i powszechne koncepcje filozoficzne.-Kontekst biograficzny – Jan Kasprowicz wywodzący się z warstwy chłopskiej, w sonetach opisuje realia życia chłopów, wyraża również obawę o przyszłe losy tej warstwy.-Kontekst literacki – nurty światopoglądowe: dekadentyzm, franciszkanizm, stoicyzm, epikureizm. | 2 – brak błędów rzeczowych.0 – jeden błąd lub więcej błędów rzeczowych |
| Zamysł kompozycyjny | Akapit 1. – wstępAkapit. 2. – argument 1.Akapit 3. – argument 2.Akapit 4. – argument 3.Akapit 5. – zakończenie | 6 – kompozycja funkcjonalna3 – zaburzenia funkcjonalności kompozycji0 – brak zamysłu kompozycyjnego. |
| Spójność lokalna | Aby płynnie przechodzić pomiędzy zdaniami i akapitami, możesz posługiwać się na przykład takimi wyrażeniami:Podobnie jak X...W przeciwieństwie do Y...Mimo że dzieli/ łączy ich xyx, to...W porównaniu do...Innymi słowy...Natomiast...W ten sposób twórca Y...Jako przykład można także wskazać.Wskazane argumenty uzasadniają postawioną tezę. | 2 – pełna spójność wypowiedzi lub nieznaczne zaburzenia spójności1 – znaczne zaburzenia spójności0 – wypowiedź niespójna |
| Styl tekstu | Styl stosowny – z zachowaniem zasady decorum, brak potocyzmów. | 4 – styl stosowny2 – styl częściowo stosowny0 – styl niestosowny |
| Oprócz wymienionych powyżej kryteriów Egzaminator będzie brał pod uwagę poprawność językową 4 – brak błędów lub nieliczne błędy rażące; 2 – liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące; 0 – liczne błędy rażące) oraz poprawność zapisu (4 – zapis w pełni poprawny lub nieliczne błędy nierażące; 2 – liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące; 0 – liczne błędy rażące). | ||
Zadanie zagadnienie 9.
141Ćwiczenie ćwiczenie 5.
158