W tym zadaniu musisz zastanowić się nad koncepcją człowieka, Boga i świata przedstawionego w hymnie i przeanalizować ją w kontekście filozofii epoki schyłku wieku.
Koncepcja człowieka w hymnie Dies irae podkreśla przede wszystkim tragizm jego egzystencji. Bóg jest przedstawiony jako istota bawiąca się nim niczym kukiełką, poprzez zrzucanie na jego barki wciąż nowych cierpień i rozterek. Jako że Najwyższy jest postrzegany jako istotna okrutna i obojętna, człowieka jest pozostawiony sam sobie, samotny w świecie. Ta wizja współgra z poglądami wygłaszanymi przez artystów i filozofów epoki fin de siecle’u, przede wszystkim z dekadencką wizją, zgodnie z którą człowiek jest skazany na cierpienie i autodestrukcję. Jako przykład przywołać można pogląd Schopenhauera, zgodnie z którym cierpienie jest nierozerwalnie związane z naturą człowieka, i powiązane z jego pragnieniami i potrzebami. Tak więc tu także człowiek jest skazany na cierpienie – tylko że nie przez Boga, a przez swoją naturę.
Dla epoki fin de siecle’u zwanego w naszym kraju Młodą Polską, charakterystyczny był dekadentyzm. Oznaczał on przekonanie o niemożliwej (poza stanem nirwany) do pokonania tendencji człowieka do autodestrukcji i cierpienia.
Zadanie zagadnienie 9.
141Ćwiczenie ćwiczenie 5.
158