Jakie rady, wskazówki dotyczące życia kieruje Leopold Staff w „Przedśpiewie”, a jakie Jan Kochanowski w swojej poezji? Napisz, jakie dostrzegasz podobieństwa.
Wiersz Leopolda Staffa, jak i poezje Jana Kochanowskiego łączą nawiązania do antycznych filozofii zarówno epikureizmu, jak i stoicyzmu. Obaj artyści głoszą pochwałę życia, słynne „carpe diem”, ale również pojawia się w ich utworach odwołanie do zdystansowanej postawy stoickiej („Znam gorycz i zawody, wiem, co ból i troska, złuda miłości, zwątpień mrok, tęsknot rozbicia, a jednak śpiewać będę wam pochwałę życia”) Ponadto natura stanowi dla pisarzy źródło inspiracji, piękno świata budzi zachwyt, wdzięczność („Wysokie góry i odziane lasy! Jako rad na was patrzę”). Jan Kochanowski podkreśla to w wypowiedzi „Czego chcesz od nas Panie, za twe hojne dary?”. Zarówno w proponowanym przez młodopolskiego, jak i renesansowego artysty modelu życia możemy dostrzec wyraźną pochwałę życia, pomimo trudów życia obaj twórcy decydują się cieszyć tym, co ich otacza („A ja z tym trzymam, kto co w czas uchwyci”). Przyjmują zarówno te radosne, jak i smutne chwile ze stoickim spokojem, łączy ich akceptacja wobec tego, co przeżyli, a także wdzięczność za doświadczenie, jakie nabyli, co w konsekwencji przyniosło życiową mądrość.
W modelu życia zaproponowanym przez Leopolda Staffa oraz Jana Kochanowskiego możemy dostrzec takie podobieństwa:
– nawiązanie do antycznych filozofii: epikureizmu („A ja z tym trzymam, kto co w czas uchwyci”, Czciciel gwiazd i mądrości, miłośnik ogrodów, wyznawca snów i piękna i uczestnik godów”), stoicyzmu („Znam gorycz i zawody, wiem, co ból i troska, złuda miłości, zwątpień mrok, tęsknot rozbicia, a jednak śpiewać będę wam pochwałę życia”).
– zachwyt naturą, („Wysokie góry i odziane lasy! Jako rad na was patrzę”, „miłośnik ogrodów”).
– akceptacja wobec przeszłych wydarzeń – („Znam gorycz i zawody, wiem, co ból i troska, złuda miłości, zwątpień mrok, tęsknot rozbicia, A jednak śpiewać będę wam pochwałę życia”, Wysokie góry i odziane lasy! Jako rad na was patrzę, a swe czasy młodsze wspominam, które tu zostały”).
– afirmacja życia („W łzach widzieć słodycz smutną, dobroć chorą w grzechu, I pochwalam tajń życia w pieśni i w milczeniu”,
Zadanie zagadnienie 9.
141Ćwiczenie ćwiczenie 5.
158