W tym zadaniu musisz zastanowić się nad indywidualizacją języka. Przeanalizuj pod tym kątem scenę 1, 12 i 17 aktu I. Napisz, w jaki sposób wypowiadają się bohaterowie i czy wskazuje on na ich mentalność. Podaj argumenty na poparcie swojego stanowiska.
Wyspiański chciał w swoim dramacie ukazać relacje między chłopami a inteligencją. Aby rozróżnić, z jakiej grupy wywodzi się dana postać, posłużył się zabiegiem indywidualizacji języka. Podkreśla ona także trudności, jakie wiążą się z próbą porozumienia między klasami społecznymi. W scenie I Dziennikarz, mimo że idealizuje wieś, to nie jest zainteresowany rozmową z Czepcem. Sposób mówienia obu postaci zdecydowanie oddala je od siebie, podkreślając wzajemny brak zainteresowania. Podczas rozmowy Pana Młodego z Żydem Wyspiański również stosuje zabieg indywidualizacji języka, tym razem starając się oddać dialekt żydowski (słowa takie jak nu, nieśmiele). Odmienny sposób mówienia podkreśla dystans między postaciami – tym „przyjaciółmi, którzy się nie lubią” i wzmacnia wrażenia, że prowadzą oni w istocie dwie odmienne rozmowy. Indywidualizacja została także użyta w scenie rozmowy Pana Młodego z Panną Młodą. Kobieta mówi z silną gwarą, natomiast jej nowy mąż posługuje się językiem poetyckim. Te różnice w języku podkreślają odmienne oczekiwania wobec małżeństwa i życia- Pan Młody wiele mówi o uczuciach, pięknie swojej wybranki- co ona kwituje słowami Cięgiem ino godos o tem. Kiedy on wygłasza płomienne mowy, ona myśli o uwierających butach. Pan Młody z kolei nie może zrozumieć, dlaczego jego żona wspomnianych trzewików nie zdejmie- ponieważ nigdy, w przeciwieństwie do chłopów, nie musiał chodzić boso.
Język, którego używają postaci, podkreśla różnice w ich mentalności. Język inteligencji jest piękny, poetycki, ale trochę pozbawiony głębszej treści. Język chłopów natomiast jest, podobnie jak oni, prosty i praktyczny.
Indywidualizacja języka to zabieg stylistyczny, który ma na celu wyróżnienie danej postaci.
Zadanie zagadnienie 9.
141Ćwiczenie ćwiczenie 5.
158