Teoria telomowa tłumaczy mechanizm przekształcenia dychotomicznego układu telomów w układ osiowy (zawierający łodygę główną, boczne i liście. Według tej teorii najszybciej rosnący telom przejął funkcje łodygi głównej, pozostałe dały początek pędom bocznym. Wedle tej teorii liście powstały na skutek spłaszczania i zrastania pędów bocznych.
Telom stanowi jednostkę morfologiczną i opisuje jednoosiowe odgałęzienie sporofitu najwyższego rzędu mające pojedynczą wiązkę przewodzącą. Teoria telomowa opiera się na przekonaniu, że telomy ryniofitów dały początek wszystkim organom saprofitów roślin wyższych.