Przykładami pierwiastków, które są metalami, są sód, magnez i potas.
Układ okresowy pierwiastków charakteryzuje obecność 7 okresów i 18 grup. Grupy 1 i 2 oraz 13-18 to grupy główne. Okresy to wiersze, a grupy to kolumny. Pierwiastki grup 1 i 2 stanowią metale. Pierwiastki znajdujące się w grupach 13 – 17 to niemetale. Pomiędzy nimi obecne są półmetale. Grupę 18 stanowią gazy szlachetne. Metale mają w sieci krystalicznej elektrony niezwiązane. Zazwyczaj są to gładkie, połyskliwe, ciągliwe i kowalne ciała stałe. Charakteryzuje się dobre przewodnictwo ciepła i przewodnictwo elektryczne. W temperaturze pokojowej zazwyczaj są ciałami stałymi (wyjątek: rtęć).