Aktywność chemiczna jest ściśle związana z energią jonizacji. Im niższa energia jonizacji, tym większa aktywność chemiczna. Pierwiastki należące do bloku s (grupa pierwsza i druga) mają najniższą energię jonizacji, a zatem dużą aktywność chemiczną.
Energia jonizacji to porcja energii, którą należy dostarczyć, by oderwać najsłabiej związany elektron walencyjny. Patrząc na układ okresowy energia jonizacji rośnie od lewej do prawej strony oraz od góry w dół. Pierwsza grupa jest najbardziej wysunięta w lewo spośród wszystkich grup – zatem jej energia jonizacji jest najmniejsza.