· Do zalet demokracji szlacheckiej można zaliczyć fakt, że lokalna społeczność w pełni kontrolowała poczynania swojego posła, głosował on tak, jak przysięgał na sejmiku szlacheckim i nie mógł głosować inaczej, niż obiecał. Dzięki temu mógł w pełni reprezentować interes lokalnej społeczności. Dzięki funkcjonowaniu demokracji szlacheckiej i potrzeby pełnej równości szlachty w Rzeczypospolitej nie doszło do eskalacji zbrojnej wojen religijnych.
· Do wad można zaliczyć to, że szlachta, wybierając na sejmikach przedstawiciela swoich racji, nie interesowała się często losami odległych ziem Rzeczypospolitej. Szlachta, ograniczając władzę króla, jednocześnie wiązała mu ręce co do potencjalnych reform, które wymagały zgody i pozwolenia Sejmu Walnego w tym szlachty.
W prawoznawstwie oraz politologii wyróżnia się dwa rodzaje mandatów poselskich – wolne i związane. Mandat, jaki otrzymywał poseł na Sejm Walny, bez wątpienia można zakwalifikować do tego drugiego – mandatu związanego.
· Mandat związany wymaga od posła (czy ogólnie rzecz biorąc osoby wybieranej) tego, aby w pełni wykonywał polecenia wyborców – dostawał bowiem od nich pełną listę z instrukcję, na co i jak ma głosować.
· Mandat wolny występuje obecnie w demokratycznych państwach prawa. Poseł po wyborach jest reprezentantem całego narodu, a nie danej ziemi, z jakiej pochodzi i ma reprezentować interes państwa jako ogółu, a nie poszczególnych jednostek – w swoich wyborach jest całkowicie wolny od wszelakich narzuconych procedur.