Wykształcenie podstawowe dzieci zdobywały w szkołach parafialnych, a młodzież uczyła się również w gimnazjach humanistycznych. W okresie reformacji powstawały gimnazja w Gdańsku, Elblągu i Toruniu – tam nauczano w duchu protestantyzmu. Swoje szkoły zakładali również jezuici, tworząc kolegia jezuickie. Uczelnie wyższe zlokalizowane były w Krakowie, Wilnie, Zamościu, ariańska w Rakowie. Wykształcenie mogli zdobywać jedynie chłopcy, którzy wywodzili się ze stanu szlacheckiego oraz mieszczańskiego.