Do gospodarczych, społecznych i ustrojowych skutków XVII wiecznych wojen, w jakich brała udział Rzeczpospolita, zaliczamy:
· zmniejszenie się terytorium Rzeczpospolitej z 990 tys. km2 (1634) do 733 tys. km2 (1667),
· ogromne zniszczenia gospodarcze – spustoszenie twierdz, wsi, folwarków szlacheckich, utrata przez chłopów dobytku i źródła utrzymania,
· wzrost śmiertelności – w wyniku działań wojennych, głodu i chorób liczba ludności zmniejszyła się o ponad 30%,
· zniszczenie lub zagrabienie licznych dzieł sztuki i dóbr kultury,
· wzrost niechęci wobec innowierców – wprowadzenie w 1658 r. konstytucji nakazującej przejście na katolicyzm lub opuszczenie kraju, wygnanie arian, naruszenie reguł równości, zasad tolerancji i praw szlacheckich.
W latach 1648–1667 Rzeczpospolita zmagała się z powstaniem Chmielnickiego oraz wojnami z Rosja i Szwecja.