Młodopolscy poeci licznie stosowali zabiegi, które miały oddawać wrażenia obecnej, ulotnej chwili zgodnie z założeniem impresjonizmu, którego celem było uchwycenie, „zatrzymanie” rzeczywistości. W utworach Leopolda Staffa, Deszcz jesienny, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Melodia mgieł nocnych oraz Chłopi pojawia się impresjonistyczne obrazy opisywanych krajobrazów.
Pierwszy z nich przedstawia tytułowy obraz jesiennego deszczu, w drugim z wymienionych autor dokonuje opisu górskiego pejzażu, w powieści natomiast impresjonizm widoczny jest w ukazywaniu świata przyrody. To, co wspólne dla powyżej wymienionych dzieł to portret natury, charakteryzujący się syntezą zapachów, kształtów, kolorów oraz dźwięków.
Stosując koncepcje nurtu popularnego w sztuce malarskiej artyści, mogli oddać uczucia, emocje towarzyszące bohaterom utworów, a także ukazać je przy pomocy krajobrazu.
Impresjonizm w literaturze charakteryzuje się m.in. opisywaniem w sposób subiektywny oraz poetycki wrażeń, stanów psychicznych, doznań bohaterów.