Rolą artysty modernistycznego było uwrażliwienie odbiorcy na piękno, na sztukę. A także odkrycie przed odbiorcą wnętrza człowieka, ogromnej gamy uczuć, która kryje się we wnętrzu – tutaj przykładem może być utwór Deszcz jesienny Leopolda Staffa. Kolejnym zadaniem artystą było ukazanie nieposkromionej wyobraźni, co zobaczyć można w dziełach Jacka Malczewskiego. Artyści także zaszczepiali w umysłach społeczności idee nowych nurtów: ekspresjonizmu, impresjonizmu, symbolizmu, przez co poszerzali rozumienie świata, pozwalali zobaczyć rzeczywistość z innej perspektywy.
Artyści modernistyczni pragnęli przedstawiać swoją wizję rzeczywistości, a nie powielać kolejne schematy pisania o niej. Sztukę traktowali jako narzędzie, za pomocą którego powinno się poznawać świat. Tym samym chcieli zaznaczyć swoją odrębność.